بیمار نیکان عضوی از خانواده ماست
مگس پران چشم
آیا تا به حال به این فکر کرده اید، خطوط خمیده یا ذراتی گرد و غبار مانند که در دید شما قرار دارند دقیقا چه هستند؟ اغلب افراد در دید خود این ذرات، شناورهای چشمی یا به اصطلاح مگس پران چشم را تجربه می کنند. لکه ها یا اشکال کوچکی که وقتی سعی می کنیم آنها را واضح تر ببینیم، در خلاف جهت دید حرکت کرده و گاها ناپدید می شوند. اگر شما هم این تجربه را دارید؛ با ما همراه باشید تا اطلاعات دقیق درباره جرقه زدن چشم یا همان مگس پران چشم را در اختیارتان قرار دهیم.
مگس پران چشم چیست؟
زجاجیه چشم ماده ای شفاف و ژله مانند است که مجرای چشم (بین عدسی کریستالی و شبکیه قرار دارد) را پر می کند. در افراد جوان زجاجیه کاملا شفاف و با قوام است. اما، با بالا رفتن سن زجاجیه تحلیل رفته و شکل و قوام خود را از دست میدهد. هنگامی که زجاجیه به شکل مایع شده و دیگر پایدار نباشد، رشته های کلاژن فرو ریخته و با یکدیگر ترکیب می شوند. در نهایت توده ها و گره ها را تشکیل می دهند.
این الیاف بر روی شبکیه سایه می اندازند و به صورت سایه های نقطه دار، رشته ای یا تار عنکبوت ظاهر می شوند. این وضعیت را معمولا با نام “مگس پران چشم” می شناسند.
علت مگس پران چشم چیست؟
علت دقیق شناور شدن چشم ناشناخته است، با این حال، یک سری عوامل ممکن است باعث بروز مگس پران چشم و میزان شدت آن شوند. برخی از این عوامل عبارتند از:
• افزایش سن
• نزدیک بینی
• عمل جراحی آب مروارید
• دیابت
• حساسیت غذایی
• استرس
• احتقان کلیه
• مواد مخدر
• جداشدگی شبکیه
• پارگی شبکیه
• خونریزی زجاجیه
• یووئیت (التهاب لایه میانی چشم)
مگس پران چشم چه علائمی دارد؟
جرقه زدن چشم همواره با علائمی همراه است که می توان به موارد زیر اشاره کرد:
• ذرات یا شناورهایی که در میدان بینایی به شکل لکه، نقطه یا تار عنکبوت دیده می شوند.
• این ذرات یا لکه ها با حرکت چشم، حرکت کرده و زمانی که می خواهید مستقیم به آنها نگاه کنید ناپدید شده یا به سختی دیده می شوند.
• وقتی به یک سطح روشن مثلا آسمان نگاه می کنیم بهتر و راحت تر دیده می شوند.
• ذرات یا لکه ها که نهایتا ساکن شده و از دید شما خارج خواهند شد.
آیا مگس پران چشم درمان دارد؟
مگس پران چشم اغلب نیازی به درمان نداشته و فرد می تواند به مرور زمان عادت کرده و این لکه ها را نادیده بگیرد. در واقع، زمانی که بدانید شناورها دیگر مشکلی ایجاد نخواهند کرد، در نهایت آنها را نادیده می گیرید یا کمتر متوجه آنها می شوید. اما در صورتی که این لکه ها یا شناورهای چشم بینایی شما را به کل مختل کنند (بسیار نادر است) و آزاردهنده باشند؛ پزشک از روش های درمانی که در ادامه توضیح می دهیم؛ برای درمان استفاده خواهد کرد.
آیا خشکی چشم باعث مگس پران می شود؟
معمولا نمی توان ارتباط دقیقی بین خشکی چشم و مگس پران (فلوترها) در نظر گرفت. دلیل آن هم واضح است. مگس پران چشم یا فلوترها به دلیل تغییرات طبیعی در چشم ایجاد می شوند که معمولا با بالا رفتن سن فرد اتفاق می افتد. در حالی که خشکی چشم می تواند به دلیل کیفیت پایین اشک یا عدم تولید اشک رخ دهد.
آیا مگس پران چشم خطرناک است؟
در اکثریت قریب به اتفاق بیماران، فلوترهای چشم یک تحریک جزئی و بدون نیاز به درمان هستند. با این حال، در صورتی که فرد یک بیماری زمینهای داشته باشد و این احتمال وجود داشته باشد که به بینایی آسیب برساند؛ بایستی سریعا به چشم پزشک مراجعه کند. یا حتی اگر فرد به صورت ناگهانی با مگس پران چشم مواجه شود باید حتما تحت نظر قرار گیرد چون احتمال پارگی شبکیه وجود دارد. در واقع پاره شدن شبکیه می تواند به جدا شدن آن و از دست دادن بینایی منجر شود. به طور خلاصه می توان گفت که در برخی موارد نادر ممکن است مگس پران چشم خطرناک ظاهر شود.
مگس پران چشم در کودکان
مگس پران چشم معمولا به شکل خطوطی در میدان دید کودکان شناور هستند. معمولا این شناورهای چشم در دیدی جانبی کودکان رخ می دهند که به آن دید محیطی گفته می شود. به طور خلاصه، معمولا مگس پران در چشم کودکان جدی نیستند. شاید برای برخی آزاردهنده باشد اما می توان آنها را نادیده گرفت.
مگس پران چشم در بارداری
شاید در بارداری فقط انتظار داشته باشید که حالت تهوع صبحگاهی یا کمردرد را تجربه کنید. اما این امکان وجود دارد که بینایی شما هم تغییراتی داشته باشد. بله! تغییرات هورمونی و فیزیکی که با بارداری ایجاد میشود نیز می تواند بر بینایی شما تاثیر بگذارد. یکی از این تغییرات دیدن نقطه های سیاه در مقابل دید است که با نام مگس پران چشم شناخته می شود. مگس پران چشم در بارداری معمولا جزئی و موقتی هستند. بینایی شما باید پس از تولد نوزاد به حالت عادی بازگردد. اما برخی از مشکلات مرتبط با بارداری ممکن است به مراقبت پزشکی نیاز داشته باشد. برای مثال، در برخی افراد می تواند اسکوتوما باشد که باعث می شود تا فشار خون فرد باردار تا حد زیادی بالا رود. به همین دلیل بهتر است در صورت مواجه با این مشکل با پزشک خود در میان گذاشته و مورد معاینه قرار گیرد.
علت مگس پران چشم بعد از عمل آب مروارید
داشتن مگس پران چشم بعد از عمل آب مروارید یک مشکل نسبتا رایج است. اغلب بیماران حتی قبلا از جراحی آب مروارید دارای فلوتر یا مگس پران چشم هستند که متوجه آن نخواهند شد؛ به این علت که اثرات آب مروارید نسبت به فلوتر بیشتر است. با این حال، برخی افراد پس از جراحی آب مروارید و بهبود بینایی با این شناورها یا همان مگس پران چشم مواجه می شوند. این مشکل در ابتدا ممکن است کمی آزار دهنده باشد؛ اما خبر خوب این است که به احتمال زیاد نیازی به نگرانی در مورد این وضعیت نیست. برخی از شناورها با گذشت زمان از بین خواهند رفت.
از طرف دیگر، دیدن این شناورها یا مگس پران چشم بعد از جراحی آب مروارید ممکن است نشانه پارگی در شبکیه یا سوراخی در شبکیه باشد که اگر به درستی تشخیص داده نشود یا به شکل مناسب درمان نشود، احتمالا میتواند منجر به جداشدگی شبکیه شود و این خطرناک است. در این مورد باید حتما با پزشک خود مشورت کرده و تحت معاینه قرار بگیرید. با معاینه، شبکیه چشم ارزیابی شده و مشخص می شود که سالم است یا خیر. اگر شبکیه چشم سالم و عاری از هرگونه پارگی به نظر برسد، شناورها طی چند هفته یا چند ماه محو خواهند شد.
مگس پران چشم بعد از لیزیک چشم
لیزیک چشم یکی از روش های درمانی محبوب و پرطرفدار شناخته می شود. اما برخی افراد پس از انجام این جراحی می گویند که نقاط سیاه و شناور در مقابل دید آنها وجود دارد. معمولا مگس پران چشم از عوارض لیزیک محسوب نمی شود. اما این امکان وجود دارد که فرد دچار مگس پران چشم بوده و پس از لیزیک این مشکل بیشتر شده است. بنابراین، همان طور که در این مقاله گفته شد، مگس پران چشم درمانی نداشته و در اغلب موارد بهتر است نادیده گرفته شود. توجه داشته باشید که اگر فرد با افزایش سن، یا بیماری هایی مانند دیابت متوجه بیشتر شدن این لکه ها، شناورها یا نقطه های سیاه مانند گردد؛ بهتر است به چشم پزشک مراجعه نماید.
مگس پران چشم و استرس
همانطور که می دانیم، استرس منبع بسیاری از بیماری بوده و اغلب بر سلامت جسمانی افراد تاثیر منفی می گذارد. حتی بر سلامتی چشم ها نیز بسیار اثرگذار است. اگر شما هم همواره در معرض استرس و نگرانی قرار دارید؛ شاید از خودتان بپرسید که آیا استرس می تواند باعث شناور شدن چشم شود؟ پاسخ ساده این است که استرس به تنهایی باعث ایجاد مگس پران چشم نمی شود.
در شرایط استرس زا بدن انسان هورمونی به نام آدرنالین تولید می کند. این آدرنالین باعث گشاد شدن مردمک چشم می شود تا دنیای اطراف شما واضح تر دیده شود. بنابراین، استرس دائمی باعث گشاد شدن مداوم مردمک ها و در نهایت فشار چشم خواهد شد. فشار چشم ناشی از استرس هم اغلب با علائمی مانند زیر روبرو است:
• حساسیت به نور
• کاهش دید محیطی
• تاری دید
• خشکی چشم
• تکان دادن در چشم
به عبارت دیگر، استرس به خودی خود نمی تواند باعث شناور شدن چشم شود، اما می تواند وضعیت از قبل موجود را بدتر کند.
مگس پران چشم چگونه درمان می شود؟
در اغلب موارد مگس پران چشم ممکن است باعث ناراحتی افراد شده و آزاردهنده باشد. اما اگر پیامدها و مشکلات جدیتری برای سلامت چشم نداشته باشند؛ معمولا درمان نمی شوند.با این حال، اگر این مشکل یا جرقه زدن چشم به شکل قابل ملاحظهای دید را محدود و مختل کند و موجب در خطر افتادن دید فرد شوند؛ دو درمان ممکن است در نظر گرفته شود:
لیزر ویترولیز: با استفاده از لیزر جراحی، این لکه ها یا تیرگی ها را قطعه قطعه می کنند تا از تغییر دید بیمار جلوگیری شود. معمولا این کار باعث کمتر دیده شدن لکه ها می گردد.
تخلیه زجاجیه (ویترکتومی): جراح برشی ایجاد کرده و زجاجیه را خارج خواهد کرد، سپس با محلول نمکی آن را پر کرده و ساختار کروی آن را حفظ می کند.
نکته: هر دو روش دارای خطراتی هستند، به همین دلیل است که آنها فقط در موارد بسیار استثنایی انجام میشوند.
قطره برای درمان مگس پران چشم
یکی از قطره هایی که ممکن است پزشک با توجه به شرایط چشم شما تجویز کند؛ قطره متیل سولفونیل متان است. برای ساخت این قطره از میوه ها و سبزیجات خاص استفاده شده و به شکل طبیعی هم در غده آدرنال سنتز میشود. توجه داشته باشید که این قطره ها باید توسط پزشک، پس از معاینه دقیق تجویز شود. هر چند که تغییر سبک زندگی همانند خوردن سبزیجات، خواب کافی و ترک سیگار و الکل هم در درمان بی تاثیر نخواهند بود.
جمع بندی
در حالت کلی، جرقه زدن چشم یا مگس پران چشم در هر فرد با هر سنی ممکن است وجود داشته باشد. نکته ای که در این مورد وجود دارد، این است که فلوتر یا مگس پران چشم درمان خاصی نداشته و بایستی نسبت به آن بی اهمیت باشید. اما اگر میزان فلوترها افزایش یابد و شما نیز دارای بیمارهای زمینه ای که به چشم فشار می آورند (دیابت) هستید؛ بهتر این تحت معاینه پزشک قرار بگیرید. امیدواریم مطالب گفته شده برای شما مفید بوده باشد.